پایگاه خبری مسجد نیوز

به گزارش خبرگزاری مسجد به نقل از خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس،‌ مراسم گرامیداشت یازدهمین سالگرد تاسیس نهاد کتابخانه های عمومی کشور و اختتامیه دومین دوره خاطره نویسی کتابداران و اعضای کتابخانه های عمومی ساعت صبح امروز یکشنبه هفدهم اسفند، با حضور غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ سیدرضا صالحی امیری، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران؛ هوشنگ مرادی کرمانی و جمعی از اعضای هیات امنای کتابخانه های عمومی کشور، معاونین و مدیران کل نهاد و جمعی از کتابداران کتابخانه های عمومی کشور برگزار شد.

غلامعلی حدادعادی رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در یازدهمین سالگرد تاسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: وقتی در جمع کتابدارها و کتابخانه‌ها قرار می‌گیرم خودم را غریبه احساس نمی‌کنم؛ هر کس اهل کتابخوانی است با من غریبه نیست زیرا دست‌های من سالیان طولانی است که با کاغذ کتاب بیش از هر چیزی ارتباط داشته است.

* حداد عادل و سخنانی پیرامون ممیزی: عاقلانه و منطقی باید ضوابطی تعیین کنیم که چه چیزی در کتاب‌ها نباشد

وی افزود: می‌خواهم سخنانم را با چند سؤال جلو ببرم؛ چرا کتاب؟ چرا کتابخوانی؟ چرا کتابخانه؟ و چرا کتابدار؟ سؤالاتی است که به آنها خواهم پرداخت. اگر قبول کنیم که انسان همه اندیشه است از آن جهت که کتاب وسیله انتقال اندیشه است پس با ذات انسان ارتباط ناگسستنی دارد در غیر این صورت انسان از منظر فیزیک با حیوانات تفاوتی ندارد و آنچه که انسان را از حیوانات متمایز می‌کند اندیشه است. اختراع زبان، خط و کتاب باعث شده که اندیشه به دیگران نیز منتقل شود. اینکه یک انسان بتواند با علائمی مانند خط درونیات خود را به دیگران منتقل کند پدیده حیرت‌انگیزی است و کتاب وسیله این انتقال است.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: جامعه‌ای که کتابخوانی در آن فرهنگ باشد جامعی صاحب بصیرت است که در این جامعه مردمی را که اهل مطالعه هستند را نمی‌شود فریب داد. این جامعه لیاقت تصمیم‌گیری برای خود را دارد و سادگی فریب خوردن در آنها وجود ندارد.

حدادعادل در ادامه به کتابخانه‌ها اشاره کرد و گفت: در کتابخانه این امکان پیدا می‌شود که افراد به کتاب دسترسی آسان داشته باشند و با توجه به قیمت کتاب که روز به روز در حال افزایش است و کتابفروش و ناشر در خطر ورشکستگی قرار دارند کتابخانه‌ها می‌توانند به گسترش مطالعه کمک کنند. هر قدر مشکلات اقتصادی مردم بیشتر شود مردم از مخارج فرهنگی خود حذف می‌کنند اما با این حال کتاب را نمی‌شود از جامعه حذف کرد و با گسترش کتابخانه‌ها باید این مشکل را رفع کرد.

وی در ادامه گفت: این یکی از ضرورت‌های ایجاد کتابخانه‌ها است و اگر در کشوری کتابخانه‌ها گسترش یابد بار سنگینی از سبد خرید خانوار کم خواهد شد. مردم اگر بدانند که می‌توانند کتاب را راحت در کتابخانه‌ها پیدا کنند خیالشان از راحت کتاب آسوده می‌شود. کتابداران و کتابخانه‌ها می‌توانند گودال کمبود کتاب در نقاط مختلف کشور را پر کنند و این مسئله اهمیت کار کتابدار و کتابخانه را نشان می‌دهد و توصیه می‌کنم قدر خودتان و محل کارتان را بدانید.

حدادعادل در ادامه به نقش کتابداران اشاره کرد و گفت: کتابدار مانند مدیر داروخانه است، در داروخانه مدیر بسیار است اما هر بیماری نمی‌تواند داروی خود را انتخاب کند بلکه باید متناسب با نیازش به او دارو داد. کتابدار نقش اینچنین دارد و باید برای هر کس کتاب متناسب با وی به او معرفی کند. کتابدار باید راه و رسم مطالعه را به مراجعین نشان دهد و کاری کند که کتابخانه پناهگاهی برای جوانان شود.

حداد عادل در ادامه افزود: عدم تناسب کتاب‌ها با محیطی که کتابخانه در آنجا تأسیس شده یکی از مسائلی است که باید به آن توجه شود مثلا می‌بینید که در یک کتابخانه کتابی هست که خواننده ندارد اما در کتابخانه دیگری یک کتاب خواننده دارد اما پیدا نمی‌شود و این یکی از نقاط ضعف کتابخانه‌ها است. آقای مختارپور باید بهره‌وری از کتابخانه‌ها را بالا ببرند و باید نیاز کتابخانه‌ها را بشناسند.

حداد عادل در ادامه به سخنان اخیر رئیس‌جمهور پیرامون ممیزی اشاره کرد و گفت: آقای روحانی اصرار دارند که مردم در ممیزی کتاب اظهارنظر کنند؛ من این فکر را می‌پسندم زیرا مردم در هر کاری نظر دهند برای جامعه مفید است اما برای ما به عنوان حکومت به این معنا نیست که وظیفه‌‌ای در قبال کتاب‌ها نداشته باشیم و هر محتوایی را چاپ کنیم، البته آقای رئیس‌جمهور هم این مقصود را مد نظر ندارند که هر کتابی چاپ کنیم و بر آنها نظارت نداشته باشیم، مهم این است که عاقلانه و منطقی ضوابطی تعیین کنیم که چه چیزی در کتاب‌ها نباشد.

وی تاکید کرد: ما هیچ کشوری در دنیا سراغ نداریم که کتاب سانسورشده و غیرمجاز نداشته باشد و ما تنها کشوری نیستیم که در دنیا روی محتویات کتاب حساس هستیم. ممیزی باید عاقلانه باشد و ممیزی ماشینی امکان‌پذیر نیست.

حداد عادل در پایان سخنانش به خاطره‌ای از کتابخانه دوران کودکی‌اش اشاره کرد و گفت: وقتی 70 سال پیش در تهران به دنیا آمدم در صندوقخانه منزل ما طاقچه‌ای بود که 50 عنوان کتاب متعلق به پدرم در آن وجود داشت و این اولین خاطره من از کتاب است که یک کلیات سعدی چاپ بمبئی در آنجا وجود داشت. نوروز 1337 عیدی‌های خود را جمع کردم که مجموع آن 14 تومان شد و روز 11 فروردین به خیابان جمهوری رفتم و 5- 4 جلد کتاب خریدم. یکی بود یکی نبود اثر مرحوم جمالزاده، آزمایش‌های علمی و فرهنگ انگلیسی و فارسی اولین کتاب‌هایی بود که خریدم و سنگ بنای کتابخانه خود را گذاشتم و امروز 30 هزار جلد علاوه بر آن 5- 4 جلد در منزل دارم.

گفتنی است، همزمان با یازدهمین سالگرد تاسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزیدگان دومین دوره خاطره نویسی کتابداران و اعضای کتابخانه های عمومی با حضور علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌ها معرفی و تجلیل شدند. اسامی بدین شرح است:

سمیه مناجاتی از اصفهان، محسن باقرآبادی کرمانشاه، سعید رحیمی برزنجانی چهارمحال و بختیاری، عنایت شهبازی‌نژاد بوشهر، سمیه هاشمی بوشهر، مهدی شادروان کرمان، مریم گریوانی خراسان شمالی، سیدعلی الحسینی مرکزی، مریم رمضانی قم، علی رضایی‌اصل خراسان رضوی، زهره کریمی چهارمحال و بختیاری، جواد صیفی مرزان مازندران، راضییه سالاری کرمان، مریم رحیمی بردجانی چهارمحال و بختیاری،‌محسن صفاری یزد، مریم ثنایی گلستان، عبدالهادی دانش‌نیا کهگیلویه وبویراحمد، فاطمه جمشیدی چهار محال و بختیاری.

* تجلیل از نویسنده پرفروش‌ترین کتاب سال/ آباد، قزلی، مرادی کرمانی و طباطبایی تقدیر شدند

این گزارش اضافه می‌کند؛ در این مراسم ضمن تجلیل از آثار برگزیده دومین دوره خاطره‌نویسی کتاب‌داران و اعضای کتابخانه‌ها از انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان و تعاونی این انجمن به خاطر اهدای 100 جلد کتاب به کتابخانه‌های سراسر کشور به عنوان ناشر برگزیده تجلیل شد.

همچنین از چهار نویسنده فعال در حوزه خاطره‌نویسی با نام‌های هوشنگ مرادی کرمانی برای کتاب «شما که غریبه نیستید»، فاطمه طباطبایی برای کتاب «اقلیم خاطرات»، معصومه آباد برای کتاب «من زنده‌ام» و مهدی قزلی برای کتاب «پنجره‌های تشنه» تجلیل به عمل آمد.

* صالحی امیری: مشکلات کتابخانه‌ها و کتابداران از سال 53 تاکنون همچنان پابرجاست

سید رضا صالحی امیری رئیس کتابخانه ملی ایران در ادامه این مراسم گفت: بر این باورم که اگر قرار است این کشور به قله‌های تعالی و توسعه برسد بعد از توسل به ائمه راهی نداریم مگر اینکه به کتاب روی بیاوریم زیرا کتاب منبع فضیلت و دانش است. انسان با مجموعه‌ای از نیازهای اقتصادی به رشد می‌رسد اما به تکامل دست نمی‌یابد. تکامل مجموعه‌ای از اتفاقات روحی و معنوی است. با توجه به هزینه‌های میلیاردی که برای معیشت مردم و جامعه صورت گرفته اما شاهد گسترش بداخلاقی در سطح جامعه است و این بداخلاقی‌ها روز به روز افزایش می‌یابد که دلیل تمام این آسیب‌ها فقدان تولید و بازتولید معرفت و اخلاق است که با توسعه اقتصادی رشد خواهیم داشت ولی به تکامل نخواهیم رسید. اگر بخواهیم راحت سخن بگوییم بین کتابخانه، کتابدار و کتاب یک رابطه معناداری وجود دارد که ما کمتر از آن سخن می‌گوییم.

رئیس کتابخانه ملی ایران ضمن اشاره به نقاط ضعفی که پیرامون مسائل کتابداری و کتابخانه‌ها وجود دارد، گفت: در سال 1353 انجمن کتابداران ایران در نشریه شماره 8 خود مسائل و مشکلات کتابخانه‌های عمومی را لیست کرده و آنها را برشمرده بود که من به برخی از آنها اشاره می‌کنم: توجه نسبت به محیط و وسعت کتابخانه‌ها، تأمین حقوق و مزایای کتابداران، افزایش تعداد کتابداران، افزایش بودجه کتابخانه‌های عمومی، تهیه تجهیزات منطبق با استانداردها، روشن‌تر شدن وضعیت استخدام کتابداران، چاره‌اندیشی برای اوضاع کتاب‌ها، پخش کتاب‌ها در روستاها، رفع مشکل مالی برای باز کردن قفسه‌های کتابخانه‌ها، ایجاد تسهیلات برای ادامه تحصیل کتابداران از جمله مواردی است که 40 سال پیش به آنها اشاره شده است.

همچنین در مقاله‌ای مربوط به 120 سال پیش دیدم که نوشته بود ایران مریض است و باید به داد مردم رسید و اگر بخواهیم امروز نیز حرفی بزنیم باید همان سخنان 120 سال گذشته را تکرار کرد.

وی افزود: البته خدا را شاکریم که بزرگترین مدافع کتابخوانی و کتابداری در کشور رهبر انقلاب هستند اما باید تلاش کرد تا دولتمردان را قانع کنیم که علاوه بر توسعه اقتصادی به تکامل معنوی مردم نیز بیندیشد و چاره آن در گسترش کتابخانه‌ها و آموزش و پرورش است و اگر امروز آسیب‌هایی داریم ریشه آن در 2 دهه گذشته است که به آموزش و پروش و امر کتابخانه‌ها بی‌توجهی شده است. اگر بناست در این سرزمین انسانیت درو کنیم باید در زمین کتابخانه‌ها بذر بپاشیم. بدون وجود عسلویه می‌توان زندگی کرد ولی بدون اخلاق و معنویت امکان‌پذیر نیست. اراده ملی برای تحول در نظام کتابخانه و کتابدار از ارکان اصلی تحول در ساختار معنویتی جامعه است.

رئیس کتابخانه ملی در ادامه گفت: تداوم وضع موجود منجر به ناامیدی خواهد شد. امروز عده‌ای کتابخانه را محلی به عنوان یک مرکز امانت و امانتداری تعریف می‌کنند بلکه کتابخانه یک مرکز فرهنگی است. کتابخانه‌ها وظیفه‌ای چون گسترش فضیلت دارد و کتابدار با فضیلت می‌تواند بازتولید فضیلت داشته باشد. کتابداران مانند روحانیون مساجد هستند و کتابخانه، مرکز فرهنگی و تولید اندیشه است. محصول کتابخانه تولید اندیشه است و اگر با این رویکرد کتابخانه نگاه کنیم خط تولید فضیلت در کشور ایجاد خواهد شد و به نظرم باید از ابزارهای جدید برای گسترش فضیلت استفاده کنیم.

وی در پایان سخنانش گفت: در کتابخانه ملی یک مجمع راه‌اندازی کردیم تحت عنوان مجمع کتابخانه‌های بزرگ که نهاد کتابخانه‌های عمومی، کتابخانه مجلس، کتابخانه آیت‌الله مرعشی، کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه ملی ایران و ... از اعضای آن هستند و قرار است این مجمع مطالبات و اهداف مورد نظر کتابخانه‌ها را پیگیری کند و در آینده شاهد تحولات در امر کتابخانه‌ها باشیم.

در ادامه این مراسم ضمن قرائت نامه علیرضا مختارپور دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به رهبر انقلاب که طی آن از ایشان خواسته بودند تا پیامی برای ترغیب و تشویق به امر کتابخانه‌سازی برای پدر شهید مطلب شفیعی ارسال کنند.

مختارپور گفت: هیچ امیدی نداشتم که این پیام صادر شود، اما دلم می‌خواست که در سفر به روستای این خانواده شهید هدیه و سوغاتی برای این خانواده ببرم؛ هنگام بازگشت این پدر شهید گفت که ما را نزد ایشان یاد کنید و در ادامه متن پیام رهبر انقلاب برای این پدر شهید برای حاضرین قرائت شد.

* سخنان پدر شهیدی که خانه‌اش را وقف کرد

پدر شهید شفیعی در این مراسم گفت: از هیچ‌کسی توقعی نداشتم و همه زندگی من را دیدند و تمام این کارها را خدا درست کرد و روزی هم که دبیرکل نهاد به روستای ما آمد به همه گفتم که خدا وی را فرستاده است. در تمام عمرم فقط درب خانه خدا را زدم. ما رابطه‌مان با خدا را نباید قطع کنیم و فقط از خدا باید طلب کنیم. من برای اینکه این اتاق را برای کتابخانه وقف کنم پولی نداشتم و زیر قرض رفتم اما هیچ مشکلی برایم پیش نیامد و امیدوارم خدا برایم جبران کند.

در این مراسم از پدر شهید شفیعی و خانواده لر که از خیرین کتابخانه‌سازی بودند تقدیر به عمل آمد.

 

منبع: نهادکتابخانه

N52/U0/S1,/C8/T1